Mannen in relaties is een boeiend onderwerp. Hoe kijken mannen aan tegen relaties? Hoe stellen mannen in relaties zich op, hoe leveren zij hun aandeel? welke oplossingen vinden zij om vorm te geven aan hun relatie?
Van oudsher wordt de taak om zorg te besteden aan het gezin en daarbij ook aan de relatie het meest opgepakt door de vrouw. Zij bewaakt of het goed gaat en fungeert daarin vaak als barometer. In relatietherapie zien we dan ook meestal dat vrouwen het initiatief nemen om de stap te zetten naar therapie, wanneer de relatie vastloopt.
Voor veel mannen blijkt die stap veel minder vaak een logische. Pas wanneer
- ze zijn vreemdgegaan, en ze zich daarover schuldig voelen en de relatie willen voorzetten/redden, of
- de vrouw de relatie niet verder wil voortzetten en hem duidelijk maakt echt te willen te vertrekken, of
- ze voor zichzelf de balans hebben opgemaakt, en de relatie op een nette manier willen afronden,
pas dán is relatietherapie voor mannen een logische stap.
Wat mij bezig houd, is het gegeven dat veel mannen na de verliefdheidfase en het settelen geen actieve rol meer spelen in de verdere vormgeving van de relatie. Mannen staan in mijn ervaring veel minder stil bij hoe ze hun relatie willen. Als de relatie gestart is, laten ze zien dat deze belangrijk voor hen is door voornamelijk dingen te doén, zoals o.a. zorgdragen voor het onderhoud van het huis en inkomen. Ook seksualiteit en fysieke intimiteit zijn voor hen essentieel. Wanneer deze zaken in hun beleving goed verlopen, zijn ze tevreden en beoordelen ze de relatie als positief. (Veel mannen zouden ook niet weten wat ze nog meer zouden moeten of kunnen doen.)
Hanteren van problemen
Weinig mannen in relaties plegen zelfonderzoek naar de redenen waardoor de positieve dynamiek opdroogt. Omdat mannen oplossingsgericht zijn ingesteld, is de eerste strategie vaak dat gesignaleerde problemen voortvarend ter hand worden genomen. Het moet aangepakt en opgelost worden.
Praten over gevoel en emoties is daar maar zelden onderdeel van. Kwetsbaarheid tonen (aan hun partner) maakt veel mannen onzeker en soms zelfs angstig. Mannen zijn niet zo gemaakt. Ze moeten het gezin beschermen en dus sterk zijn.
Eveneens is een strategie denkbaar, waarbij een man wel op onderzoek uit gaat in zichzelf, maar hiervan niets deelt met hun partner. Ze broeden als het ware op een ei, en laten dat ei pas zien als het daar klaar voor is.
Als de vrouw niet meteen tevreden is met dat ei, roept dat bij mannen vaak onmacht op. Ze zijn er vaak al lang mee bezig geweest en denken dat ze alles al bedacht hebben. Ze zitten vast aan hun eigen oplossing. Ze zijn in hun persoonlijke leven niet gewend om problemen met iemand anders nog eens van andere kanten te bekijken. (Vreemd genoeg kunnen de meeste mannen dat in hun werk juist heel goed). Ze voelen zich falen als hun oplossing niet erkend wordt.
En omdat ze falen en onmacht liever uit de weg gaan, vertaalt die onmacht zich in boosheid en zich terugtrekken. John Gottman ( Amerikaanse psychotherapeut die veel onderzoek heeft gedaan op het gebied van relaties) noemt dit “stonewalling”.
Terugtrekking uit de relatie wordt zo een manier om conflicten en gevoelens van onmacht te vermijden. Kenmerken hiervan zijn:
- ijzige stilte
- in zichzelf mompelen
- bepaalde gespreksonderwerpen vermijden en geforceerd wijzigen
- fysieke terugtrekking door het gezelschap van partner te mijden
- stilte behandeling
Precies dat terugtrekken en de deur dichtgooien werkt averechts. De meeste partners reageren daar aanvankelijk op door hard op die deur te gaan bonken of proberen door die muur heen te komen. En of dat nu eindeloze ruzies of stille oorlog oplevert, het uiteindelijke resultaat is hetzelfde: de relatie verslechtert en wordt tenslotte verbroken.
Aan de slag
Het is daarom m.i. belangrijk dat mannen een meer pro-actieve houding in leren nemen. Dat ze meer zicht krijgen op hun gedrag in relaties en hun eigen aandeel in de ontwikkeling van hun relatie. Dat ze leren beseffen hoe belangrijk dit is. Zodat ze meer kunnen experimenteren met ander gedrag, en ermee vertrouwd raken. Niet door erover over te denken, maar door het daadwerkelijk te doen. Voetballen leer je ook niet door er naar te kijken.
Als therapeut wil ik mannen graag stimuleren om pro-actief aan de slag te gaan met hun relatie en zichzelf de volgende vragen te stellen:
- Hoe wil ik mijn relatie vormgeven?
- Wat maakt de relatie voor mij goed? Welke behoeften moeten zijn vervuld?
- Op welke manier wil ik aandacht hebben voor mijn relatie?
- Hoe kan ik opener zijn, zodat ik laat zien wat omgaat in mijzelf ipv me terug te trekken en hoe maak ik dat onderdeel van mijn relatie?
Meer weten?
Benieuwd naar de werkwijze van relatietherapie? Lees dan verder op deze pagina. Op de pagina visie op relaties vertel ik meer over veel voorkomende problemen binnen relaties en hoe ik daar als therapeut mee om ga.